Sonja van Roode en Lior Sela delen hun ervaring bij het ministerie van OCW
Op 1 juli 2023, de Surinaamse feestdag Keti Koti ter viering van de afschaffing van de slavernij, bood de Koning zijn excuses aan voor het slavernijverleden en vroeg om vergiffenis. Een ontzettend invloedrijk moment op een belangrijke dag, die ook de start van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden was. 
Het Herdenkingsjaar Slavernijverleden is een project als onderdeel van het Programma tegen Discriminatie en Racisme, gecoördineerd en gefaciliteerd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Sonja van Roode (links) en Lior Sela (rechts) werken beiden via Babbage Company als interim Communicatieadviseur bij dit programma en het project. De eerste maanden van 2023 lag de focus op de start van het herdenkingsjaar. ‘Een intensieve, maar leuke periode,’ vertelt Sonja. ‘Op de start van het herdenkingsjaar, 1 juli, viel alles op zijn plek. Dat was een enorme opluchting en er werd heel positief gereageerd.’ ‘Het ontroerde het mij heel erg dat de mensen waar het om gaat, geraakt zijn,’ vult Lior aan.
Samen tegen discriminatie en racisme
Het Programma tegen Discriminatie en Racisme is een programma voor alle uitvoeringsorganisaties van het ministerie van OCW, zoals DUO of het Nationaal Archief. Het programma richt zich zowel op de beleidskant van het ministerie als op de werkgeverskant. Het is dus een brede aanpak tegen discriminatie en racisme.
‘Aan het programma werkt een team van mensen dat écht intrinsiek gemotiveerd is om met het onderwerp bezig te zijn,’ vertelt Lior. ‘Dat vind ik super inspirerend. Het team zet zich in om bijvoorbeeld discriminatie in de cultuursector tegen te gaan of stagediscriminatie uit te bannen. Het programma versterkt bestaand beleid en kijkt hoe we dat met een meer integrale aanpak kunnen verbeteren. We adviseren niet alleen, maar we pakken het ook echt op. Door mensen samen te brengen gebeurt dat op een snellere manier. We werken met veel disciplines samen, zoals webcare, contentmakers, media analisten, woordvoerders, enzovoorts.’
Excuses, vergiffenis en initiatieven
Het Herdenkingsjaar Slavernijverleden is een onderdeel van het programma. Het ministerie van OCW heeft een coördinerende rol en wil het slavernijverleden steviger op de agenda zetten door er een jaar lang extra aandacht aan te besteden. ‘Dat betekent natuurlijk niet dat de aandacht na 1 juli 2024 stopt,’ legt Sonja uit. ‘Dit is juist een investering om vervolgens door te gaan.’
‘Het Mondriaan Fonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie stellen subsidie beschikbaar voor allerlei initiatieven vanuit de gemeenschappen en de samenleving. Zo is de rijksoverheid minder de partij die organiseert, maar wel faciliteert, coördineert en zichtbaar maakt. Het slavernijverleden is niet van de rijksoverheid, dat is iets waarvan de gevolgen merkbaar zijn in de samenleving. De gedachte is dat de initiatieven voor het herdenkingsjaar echt vanuit de samenleving komen. We merken dat er behoefte leeft om aandacht te besteden aan dit onderwerp. Daarom zijn de subsidieregelingen ontstaan.’
Gemeenschappen betrekken en naar elkaar luisteren
‘Het project gaat niet alleen over het Trans-Atlantische slavernijverleden, maar ook het slavernijverleden van Suriname en de contractarbeid in Azië worden erbij betrokken,’ gaat Sonja verder. ‘Een hele brede scope dus. Het onderwerp is gevoelig, dus het is des te belangrijk dat we de mensen uit de gemeenschappen zelf betrekken. Goed luisteren naar elkaars verhalen om ook de juiste toon te vinden en te zorgen voor meer begrip voor elkaar.’
Lior geeft een voorbeeld: ‘het vertellen van verhalen vormt de basis voor de online campagne die we hebben gelanceerd: Geschiedenis, van ons allemaal. In een videoreeks vertellen verhalenvertellers in duovorm over hun eigen geschiedenis en de doorwerking van het slavernijverleden in hun leven nu. We zijn in december 2023 gestart met deze campagne, die tot 1 juli 2024 loopt.’
Een perfecte match
Sonja werkt al lang als zzp’er in het communicatievak. Van de brandweer tot coronacommunicatie. ‘Daar rolde ik eigenlijk vanzelf in en tot op de dag van vandaag bevalt me dat heel goed!’ legt Sonja uit. ‘Dit is mijn eerste opdracht via Babbage. Mijn Recruitment Consultant Iwein schatte goed in dat deze opdracht echt bij mij past!’
Lior begon vier jaar geleden bij Babbage Company als Communicatie Consultant en werd gedetacheerd op verschillende opdrachten. ‘Ik heb de stap naar zzp nog niet zo lang geleden gemaakt,’ vertelt ze. ‘Ik vond Babbage altijd een fijne werkgever, dus het was voor mij ook logisch dat ik mijn eerste zzp opdracht via Babbage zou doen. Ik ken veel van de recruiters persoonlijk, dus dat maakt de samenwerking erg prettig. Het opdrachtmatige werk vond ik altijd al leuk en ik vind het heel fijn om nu de touwtjes in eigen hand te houden. De verantwoordelijkheid ligt volledig bij mij en dat vind ik prettig. Het voelt goed dat ik deze stap gemaakt heb.’
‘Iwein dacht ook dat Lior en ik wel goed bij elkaar zouden passen,’ vult Sonja nog aan. ‘Daar heeft hij niet over gelogen, want het bleek al snel dat dat zo was. We zijn een goed team.’
Betekenisvol werk in teamverband
Beiden zijn intrinsiek gemotiveerd om aan deze opdracht te werken. ‘Ik ben er erg van overtuigd dat het gewoon een voorwaarde is dat iedereen meedoet én zichtbaar is,’ laat Lior weten. ‘Deze opdracht sluit goed bij mij aan. In het communicatievak zorg je ervoor dat je iets goed overbrengt en dat is in deze opdracht natuurlijk belangrijk.
Sonja sluit zich bij Lior aan. ‘Ik vind het fijn om betekenisvol bezig te zijn en dat je een verschil kan maken. Ik realiseer me dat ik uit een bevoorrechte bubbel kom. Ik vind het belangrijk dat ik me daarvan bewust ben en me in kan zetten voor mensen die niet zo bevoorrecht zijn. Ik heb het daar bijvoorbeeld ook met mijn kinderen thuis over. Het team waarin we werken is heel divers en iedereen staat ’s ochtends te springen om aan het werk te gaan.’
Trots en erkenning
Bij het project en het programma zijn de werkzaamheden voor Sonja en Lior heel divers. Van campagnemanagement tot het meelezen met speeches, en van PR tot stakeholdermanagement. Niet alleen de werkzaamheden, maar ook het onderwerp is heel breed. Dat is soms best een uitdaging. ‘Je wil zo volledig mogelijk zijn,’ legt Lior uit. ‘Je wil dat iedereen zich gehoord voelt en alles zo goed mogelijk overbrengen. Dat verdient dit onderwerp ook. Maar tegelijkertijd kun je niet altijd 100% volledig zijn en moet je soms iets inkorten. Dat vind ik wel echt een uitdaging.’ Sonja onderschrijft dit: ‘het hele programma is ook zo groot en er valt zo verschrikkelijk veel onder. Daar heb je veel communicatieadviseurs voor nodig.’
Maar die uitdaging vormt zich al snel om in een trots gevoel bij Lior: ‘ik ben trots op het team. We hebben heel veel gedaan in een korte tijd en soms met een beperkt aantal mensen. En we blijven in gesprek gaan met de gemeenschappen om wie het gaat en de mensen die zich al heel lang voor dit onderwerp inzetten. Ervaringsdeskundigen die wij inzetten of om advies vragen krijgen ook betaald voor hun inzet. Dat is niet altijd het geval. Er is echt erkenning voor de mensen die hier heel veel vanaf weten. Dat vind ik supermooi om te zien.’
Ook Sonja is blij met deze opdracht: ‘Ik ben trots op hoe we het gedaan hebben en dat ik aan zo'n historische gebeurtenis heb meegewerkt. Daarnaast geloof ik in de kracht van verhalen en de campagne waar we nu mee bezig zijn bewijst dat. Ik heb veel verschillende opdrachten gedaan, maar ik weet nu al dat deze mij echt bij gaat blijven!’
___________________________________________________________________________